استابلایزر رله ای و سروو موتوری دو نوع اصلی استابلایزرهای ولتاژ هستند. اگر چه هر دوی آنها ولتاژی را که به دستگاه الکتریکی وارد میشود، ثابت نگه میدارند، اما تفاوتهایی با هم دارند که سبب شده نوع سروو موتوری بیشتر از نوع نوع رله ای کاربرد داشته باشد و افرادی که به دنبال خرید استابلایزر هستند، از این نوع بیشتر استقبال کنند.
در این مقاله، پس از معرفی کوتاهی از استابلایزر و اهمیت آن، کاربرد و ویژگیهای استابلایزر رله ای و سروو موتوری را بررسی میکنیم.
آشنایی با استابلایزر
استابلایزر ولتاژ که به آن تثبیت کننده ولتاژ، تنظیمکننده ولتاژ و همچنین AVR (تنظیمکننده ولتاژ خودکار) نیز میگویند، دستگاهی است که برای محافظت از تجهیزات و دستگاههای گران قیمت و حساس الکتریکی استفاده میشود.
استابلایزر ولتاژ که بین دستگاه برقی و منبع تغذیه نصب میشود؛ ولتاژ ورودی را تنظیم میکند، بر اساس نیاز دستگاه کمی کاهش و یا افزایش میدهد و سپس بدون هیچ نوسانی در اختیار تجهیزات برقی قرار میدهد. با این کار اساساً، AVR طول عمر و قابلیت اطمینان دستگاههای شما را افزایش میدهد، چیزی که همه ما برای آن ارزش قائل هستیم!
استابلایزر رله ای و سروو موتوری دو نوع استابلایزر ولتاژ هستند که تکنولوژی آنها متفاوت است. به عبارت دقیقتر استابلایزر سروو موتوری تکنولوژی پیشرفتهتری دارد و به همین دلیل قیمت آن هم بیشتر است. رویین سیستم انواع مختلفی از استابلایزرها را ارائه میدهد.
استابلایزر سروو موتوری چگونه کار میکند؟
برای آشنایی بیشتر با تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری، لازم است ابتدا با هرکدام و نوع کارشان به صورت جداگانه آشنا شویم. AVRهای نوع سرو موتور، از یک موتور سروو و یک برس کربن برای تنظیم مکانیکی ولتاژ ورودی به ولتاژ خروجی استفاده میکنند.
برس کربن قطعهای است که برای هدایت جریان الکتریکی بین قسمتهای ثابت و دوار موتور استفاده میشود. در یک ژنراتور یا موتور، کموتاتور روی یک شفت میچرخد و برس کربن ثابت روی آن میچرخد تا جریان الکتریسیته و مدار کامل شود.
استابلایزر سروو موتوری برای تجهیزات حساس توصیه میشود. تجهیزات الکترونیکی حساس به دستگاههایی گفته میشود که به راحتی در اثر بینظمیهای ناگهانی ولتاژ آسیب میبینند. از جمله این تجهیزات میتوان به تجهیزات پزشکی، تجهیزات دندانپزشکی و آزمایشگاهی اشاره کرد.
اگر شک دارید دستگاه شما حساس است یا نه، میتوانید به قیمت آن نگاه کنید. به طور کلی هر چه دستگاه گرانتر باشد، قطعات الکترونیکی درون آن حساستر است. در این موارد، بهتر است روی یک AVRهای نوع سرو موتور سرمایهگذاری کنید تا دستگاه شما خراب نشود.
تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری؛ بررسی مزایا و معایب هرکدام
برای آشنایی با تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری لازم است بدانید که این دو استابلایزر مزایای یکسانی ندارند، بلکه نوع سروو موتوری معمولاً امکانات بیشتری را فراهم میکند. برخی از ویژگی برتر استابلایزر خودکار شامل موارد زیر است:
- استابلایزر سروو موتوری، تنظیم ولتاژ دقیقتری را در مقایسه با انواع رله فراهم میکند. با استفاده از این تثبیتکنندهای ولتاژ همیشه اطمینان دارید که ولتاژ خروجی روی 220 ولت ثابت است.
- استابلایزر سروو موتوری، پاسخگویی سریعتری دارد. این دستگاه در عرض میلی ثانیه به انحراف ولتاژ +/- 1% پاسخ میدهد و آن را اصلاح میکند.
- این استابلایز تنها تثبیتکننده ولتاژی است که هم برای برق تکفاز و هم سهفاز کاربرد دارد.
- آنها نسبت به هنوع رله ای قابلیت اطمینان و دوام بیشتری دارند.
برای بررسی بیشتر تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری باید به معایب استابلایزر سروو در مقایسه با رله ای بپردازیم:
- AVR های نوع سروموتور گرانتر هستند، زیرا خود سروو موتور در مقایسه با قطعات الکترونیکی نوع رله ای، هزینه بیشتری دارد.
- تنظیم آن حساستر است و باید توسط فرد ماهری انجام شود.
- به طور دورهای باید به آن رسیدگی شود.
استابلایزر رله ای چگونه کار میکند؟
همانطور که گفتیم، برای اینکه بتوانیم تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری را بهتر متوجه شویم، لازم است که هر دونوع این استابلایزرها را مورد بررسی قرار دهیم. پیش از آن استابلایزر سروو موتوری را بررسی کردیم و نحوه کار آن را شرح دادیم. در اینجا میخواهیم به توضیح بیشتر درباره استابلایزر رله ای بپردازیم. AVRهای نوع رله ای از یک مدار الکترونیکی و مجموعهای از رلهها/ترانزیستورها برای حفظ ولتاژ خروجی در محدوده خاصی استفاده میکنند.
لازم به ذکر است که «رله» یک وسیله الکتریکی است که معمولاً دارای یک آهنربا است که توسط یک جریان یا سیگنال در یک مدار فعال میشود تا مدار دیگری را باز یا بسته کند.
اساساً مدار الکترونیکی، ولتاژ ورودی را با ولتاژ خروجی مورد نظر مقایسه میکند. هنگامی که یک انحراف مشخص وجود داشته باشد، مدار رله مورد نظر را روشن میکند تا به شیر ولتاژ خروجی مورد نظر متصل شود.
هر بار که صدای کلیکی را از AVR نوع رله خود میشنوید، این صدای تغییر رله از یک محدوده ولتاژ به محدوده دیگر است.
استابلایزرهای نوع رله، برای تجهیزات عمومی توصیه میشود. لوازم خانگی و تجاری عمومی، مانند تلویزیون و سیستمهای استریو، دوربین مداربسته، کامپیوتر، چاپگر و سیستمهای POS نسبت به نوسانات ولتاژ حساسیت کمتری دارند. این مسئله یک تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری میباشد.
مزایای و معایب استابلایزر رله ای و سروو موتوری
در مقایسه استابلایزر رله ای و سروو موتوری، نوع رله یک مزیت دارد: با توجه به اینکه از قطعات الکترونیکی (مدار، رله/ترانزیستور) تشکیل شده، ارزانتر، سبکتر و فشردهتر از نوع سروو است.
در مقابل، تثبیتکننده رله ای دارای معایب زیادی است:
در بررسی تفاوت استابلایزر رله ای و سروو موتوری، نوع رله ولتاژ خروجی را در “مراحل” مجزا تنظیم میکند. اساساً، هنگامی که یک ولتاژ ورودی مشخص ثبت میشود، رله تنها نشان میدهد که آیا استابلایزر باید ولتاژ را به میزانی افزایش یا کاهش دهد. این امر باعث میشود که در تنظیم ولتاژ در مقایسه با نوع سروو موتور دقت کمتری داشته باشد.
از طرف دیگر استابلایزرهای نوع رله دارای زمان پاسخ کندتر هستند و در عرض 1 ثانیه از انحراف ولتاژ +/- 7% پاسخ خواهند داد.
توجه: 1 ثانیه میتواند تفاوت بزرگی برای قطعات الکترونیکی بسیار حساس ایجاد کند، بنابراین نوع سروو موتور برای وسایل بسیار حساس بهتر است.
اگر نام گیمبال (استابلایزر حرکتی) را شنیدهاید؛ لازم به ذکر است این نوع استابلایزر با استابلایزر ولتاژ کاملاً متفاوت است. فرق گیمبال و استابلایزر در چیزی است که آن را پایدار میکنند؛ اولی حرکت و دومی ولتاژ را پایدار میکند.
استابلایزر سوئیچینگ چیست؟
در این مطلب با تفاوت استابلایزر رلهای و استابلایزر سروو موتوری و ویژگی های هرکدام آشنا شدید. در این قسمت تصمیم داریم به صورت مختصر در رابطه با استابلایزر سوئیچینگ صحبت کنیم.
بیشتر افرادی که تصمیم دارند تا استابلایزر خریداری نمایند، بین انواع رلهای و سروو موتوری تصمیم میگیرند چرا که این دو معروفترین انواع استابلایزر هستند ولی اخیرا استابلایزری با عنوان سوئیچینگ وارد بازار شده که با عنوان استابلایزر هوشمند یا استاتیک نیز شناخته میشود. در ادامه تصمیم داریم تا این استابلایزر را با انواع رلهای و سروو موتوری مقایسه نماییم.
مقایسه استابلایزر سوئیچینگ با انواع رلهای و سروو موتوری
به عنوان اولین نکته باید در رابطه با نوع کار این استابلایزرها صحبت کنیم. همانطور که در قسمتهای قبلی در رابطه با این موضوع صحبت کردیم، نوع رلهای و سروو موتوری استابلایزر از قطعات مکانیکی برای کنترل ولتاژ استفاده میکنند. این در حالی است که استابلایزر سوئیچینگ از هیچ قطعه متحرکی برای کنترل ولتاژ استفاده نمیکند و این کار را از روشهای الکترونیکی انجام خواهد داد. به همین دلیل به آن استابلایزر استاتیک نیز گفته میشود.
در قسمتی که مزایا و معایب استابلایزر رلهای و سروو موتوری را مقایسه کردیم، به این نکته اشاره کردیم که استابلایزر سروو موتوری دقت بالاتری نسبت به استابلایزر رلهای دارد ولی سروو در کنار دقت بالای خود سر و صدای زیادی نیز دارد و وزن بالای آن ممکن است مشکلاتی را به وجود بیاورد. در این میان استابلایزر سوئیچینگ علاوه بر دقت اندازه گیری بسیار بالایی که دارد، هیچ سر و صدایی نداشته و وزن کم آن نیز مزیت دوم میباشد.
شاید ماهیت عملکرد هر دو دستگاه استابلایزر سروو موتوری و رلهای یکی باشد ولی از استابلایزر رلهای برای ورودی تک فاز استفاده شده و کاربرد خانگی دارد و استابلایزر سررو ورودیهای سه فاز را کنترل مینماید و کاربرد صنعتی دارد. در کنار این دو مورد استابلایزرهای سوئیچینگ با دقت بسیار بالا برای هر دو ورودی ساخته شده است و کاربرد کلیتری دارد.
استابلایزرهای قدیمیتر مانند سروو و رلهای ممکن است دچار فرسودگی شوند و مشکلاتی را به وجود آورند ولی استابلایزر سوئیچینگ با حالتی ساخته شده است که بدون فرسایش میباشد و میتوانید با شتاب بالا و دقت مناسبی که دارد، تا مدت طولانی از آن استفاده کنید. دلیلی که فرسایش سوئیچینگ را حذف میکند این است که این استابلایزر از قطعات متحرک استفاده نمیکند و حالت استاتیک دارد.
در آخر تصمیم داریم تا قیمت این استابلایزرها را مقایسه نماییم. همانطور که میدانید استابلایزر از خرابی و سوختن سایر وسایل برقی جلوگیری خواهند کرد و این باعث میشود که هر قیمتی که داشته باشد، ارزش خریدن داشته و از ضررهای بیشتری جلوگیری خواهد کرد. درست است که قیمت استابلایزر سوئیچینگ بیشتر از انواع رلهای و سروو موتوری است ولی مزایایی دارد که این قیمت را جبران خواهد کرد.
نتیجه گیری
استابلایزر رله ای و سروو موتوری، دو نوع مختلف از استابلایزرهای ولتاژ هستند. نوع سروو موتوری اتوماتیک بوده و جدیدترین تکنولوژی استابلایزر را دارد، در حالیکه تثبیتکننده رله ای کمی قدیمیتر است، حساسیت کمتری دارد و برای دستگاههایی که کمتر حساس هستند توصیه میشود.